-
1 ерак
1. нареч.; прям.; перен.далеко́алар бездән ерак торалар — они́ живу́т далеко́ от нас
әле көзгә бик ерак — до о́сени ещё о́чень далеко́
миңа аның кебек булырга ерак шул — мне ещё далеко́ до него́
••2. прил.әкрен барсаң, ерак китәрсең — погов. ти́ше е́дешь, да́льше бу́дешь
1) в разн. знач. далёкий, да́льний, отдалённыйерак юл — далёкий (да́льний) путь
ерак күршеләр — да́льние сосе́ди
ерак авылда яшәү — жить в отдалённой дере́вне
ерак тарих битләре — далёкие страни́цы исто́рии
ерак яшьлек еллары — го́ды далёкой (отдалённой) ю́ности
ерак космик элемтә үзәге — центр да́льней косми́ческой свя́зи
ерак киләчәккә карап — с прице́лом на отдалённое бу́дущее
2) чужеда́льних народно-поэт. да́льний, далёкий (край)ерак илләрдә — в чужеда́льних стра́нах
3) да́льний; да́льне-ерак Көнчыгыш — Да́льний Восто́к
дөнья әйләнә ерак сәяхәткә чыгу — отпра́виться в да́льнее кругосве́тное пла́вание (путеше́ствие)
ерак көнчыгыштагы — дальневосто́чный
ерак көнчыгыш районнары — дальневосто́чные райо́ны
4) прям.; перен. отдалённый, да́льний; глубо́кий; глуби́нный, захолу́стныйерак Себергә китү — пое́хать в глуби́нную Сиби́рь
ерак тыл — глубо́кий (далёкий, отдалённый) тыл
ерак тарих — глубо́кая старина́
ерак районнарны йөреп чыгу — объе́здить да́льние райо́ны
5) спорт. дли́нныйерак арага йөгерү ярышлары — соревнова́ния по бе́гу на дли́нные диста́нции
6) перен. отдалённый, да́льнийерак охшашлык — отдалённое схо́дство
ерак туганнар (кардәшләр) — да́льние ро́дственники
7) перен. чу́ждый, далёкий (кому-л.; чему-л.), далёк (от кого-л., чего-л.) (от писательского круга, литературного мира, искусства и т. п.)фәннән ерак булу — быть далёким от нау́ки
8) в функ. сказ. далёк (от какой-л. мысли)ул ашыгыч нәтиҗә ясаудан ерак иде — он был далёк от поспе́шного вы́вода
9) перен. маловероя́тный, сомни́тельный•- ерак әби
- ерак баба
- ерак бабай
- ерак гасырлардан
- ерак җир••ерак араны якын итеп (ерак юлны якын итеп; ерак җирне якын итеп) — не счита́ясь с расстоя́нием
ерак күрү — см. ерактан күрү
ерак тору — быть далёким (от совершенства, правдивости)
ерак тоту — держа́ть на расстоя́нии
- ерак китә алмауерак та түгел — недалеко́
- ерак итү
- ерак кылу
- ерак булу
- ерак тору
- ерак йөрү
- ерак киная
- ерак китү -
2 йөгерү
I неперех.1) в разн. знач. бе́гать/бежа́ть || бег; пробе́жкайөгерү тизлеге — ско́рость бе́га
ерак арага йөгерү — бежа́ть на дли́нную диста́нцию
вакыт туктаусыз йөгерә — вре́мя бежи́т безостано́вочно
поезд һаман алга йөгерә — по́езд всё бежи́т вперёд
күзләр китап юлларыннан йөгерәләр — глаза́ бе́гают по стро́чкам кни́ги
иртә саен ишегалдына йөгерергә чыгу — ка́ждое у́тро выходи́ть во двор на пробе́жку
2) в знач. нареч. йөгереп бего́м, бы́стройөгереп аның янына килү — бего́м прибежа́ть к нему́
йөгереп баскычтан менеп китү — бего́м подня́ться по ле́стнице
3) в разн. знач.а) бежа́ть, побежа́тьярдәмгә йөгерү — бежа́ть на по́мощь
таулардан гөрләвекләр йөгерде — с гор побежа́ли ручьи́
җәрәхәтеннән кан йөгерә — из ра́ны бежи́т кровь
б) перен. пробежа́тьбөтен тәнгә кискен салкын йөгерде — по всему́ те́лу пробежа́л о́стрый хо́лод
йөзенә сагыш күләгәсе йөгерде — по лицу́ пробежа́ла тень тоски́
тимерчыбыклар буйлап ток йөгерә — по провода́м бежи́т ток
4)а) убега́ть/убежа́ть, побежа́ть к кому-л.; чему-л. или куда, за кем, за чемиртә саен су буена йөгерү — ка́ждое у́тро убега́ть к ре́чке
доктор чакырырга йөгерү — побежа́ть за до́ктором
китапханәгә йөгерү — побежа́ть в библиоте́ку
б) убега́ть/убежа́ть; забега́ть/забежа́тьурманга йөгерү — забежа́ть в лес
саубуллашмыйча йөгерү — убежа́ть не прости́вшись
5) разбега́ться/разбежа́тьсябуталышып, төрле якка йөгерү — растеря́вшись, разбежа́ться
6) прям.; перен. бе́гатьәрле-бирле йөгерү — бе́гать взад и вперёд (туда́ и сюда́); беготня́
көн-төн хуҗалык эшләре белән йөгерү — день и ночь бе́гать по хозя́йственным дела́м
кызлар артыннан йөгерү — (прост.) бе́гать за де́вушками
•- йөгерә бирү
- йөгерә-йөгерә ару
- йөгерә-йөгерә арып бетү
- йөгерә-йөгерә хәлдән таю
- йөгереп алу
- йөгереп ару
- йөгереп тую
- йөгереп әйләнү
- йөгереп әйләнеп чыгу
- йөгереп бару
- йөгереп барып җитү
- йөгереп барып кайту
- йөгереп барып килү
- йөгереп барып керү
- йөгереп йөргәләү
- йөгереп йөрү
- йөгереп кайту
- йөгереп кайтып керү
- йөгереп качу
- йөгереп керү
- йөгереп кереп китү
- йөгереп килеп
- йөгереп барып
- йөгереп килеп җитү
- йөгереп килеп җыелу
- йөгереп килү
- йөгереп китеп бару
- йөгереп китү
- йөгереп күчү
- йөгереп менү
- йөгереп менеп китү
- йөгереп таралу
- йөгереп таралышу
- йөгереп тору
- йөгереп төшү
- йөгереп төшеп китү
- йөгереп туктау
- йөгерүдән туктау
- йөгереп узу
- йөгереп узып китү
- йөгереп үтү
- йөгереп үтеп китү
- йөгереп чыгу
- йөгереп чыгып китү
- йөгерергә тотыну
- йөгерергә керешү II неперех.1) покрыва́ться, покры́ться чем-л.яшеллек йөгерү — покры́`ться зе́ленью (о лесе, деревьях, земле)
офыкка алсу кызыллык йөгерә — горизо́нт покрыва́ется ро́зово-кра́сным цве́том
тәрәзәгә бәс йөгергән — окно́ покры́то и́неем
чәчләренә ак йөгергән — во́лосы с про́седью
2) перен. в сочет. с некоторыми сущ. имеет индив. переводыйөзенә кызыллык йөгерде — лицо́ (его́) залило́сь (покры́лось) румя́нцем
күзләренә кан йөгергән — глаза́ на́литы кро́вью
III неперех.күңелгә шатлык йөгерде — се́рдце напо́лнилось ра́достью
случа́ться ( о животных)
См. также в других словарях:
марафончы — Ерак арага йөгерә яки йөзә торган спортчы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге